Het idee dat wat je eet van invloed is op hoeveel puistjes je krijgt, wint langzaam weer aan populariteit. De belangrijkste boosdoeners blijken snelle koolhydraten en melk.
Van chocolade eten krijg je puistjes, was lang een volkswijsheid. Tot dit door wetenschappelijk onderzoek werd ontkracht, en het idee dat je van vet en zoet eten een slechte huid krijgt naar de achtergrond verdween. Terecht, of niet? De laatste jaren verschijnt er toch weer veel onderzoek naar het verband tussen voedsel en pukkels. In een artikel in het blad Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics zetten drie Amerikaanse artsen de meest recente inzichten op een rijtje.
Het drietal, onder leiding van Kathleen Woolf, begint met een overzicht van de geschiedenis van de vermeende link tussen voedsel en puistjes. In de eerste helft van de twintigste eeuw twijfelde eigenlijk niemand eraan dat deze link bestond. Tot twee beroemd geworden experimentele studies in de jaren 60 en 70 dit verband niet vonden. Het idee dat voedsel de toestand van je gezichtshuid beïnvloedt ging in de kast, en pubers en jongvolwassenen mochten zich weer gewoon te buiten gaan aan vettigheid en zoetigheid.
Er valt echter nogal wat aan te merken op die twee studies, betoogt Wolf. Zo moesten bij het ene onderzoek sommige proefpersonen dagelijks een reep chocolade eten, terwijl de controlegroep een placebo kreeg. Maar waaruit bestond dat placebo? Een snack met evenveel calorieën, vet en suiker als een chocoladereep. Als het dus niet per se chocolade, maar al het vette en zoete voedsel is dat puistjes verergert, was het te verwachten dat er geen verschil werd gevonden tussen deze twee groepen. Ook werd er bij beide onderzoeken geen duidelijke, controleerbare maat gebruikt voor de ernst van de acne.
Inmiddels is beter bekend dan vroeger welke lichamelijke processen er allemaal een rol spelen bij het hebben van puistjes en de ernst van de aandoening. Daardoor zijn wetenschappers ook gaan beseffen dat het idee van een link tussen voedsel en acne helemaal zo gek nog niet is. Verschillende soorten voedsel hebben namelijk een verschillende invloed op onder meer je bloedsuikerspiegel, insulinegevoeligheid en je hormoonhuishouding. Al die dingen hebben ook weer hun invloed op de gevoeligheid van je lichaam voor ontstekingen. En dus mogelijk ook op puistjes.
Welk voedsel is dan wel goed voor je huid, en welk voedsel niet? De meest recente onderzoeken geven volgens Woolf nog geen 100 procent zekerheid, maar wel duidelijke aanwijzingen. Zowel voedsel met een hoge glycemische index (oftewel ‘snelle koolhydraten’) als melkproducten lijken eenmaal aanwezige acne te verergeren. En, andersom, lijkt acne te verbeteren als mensen melkproducten mijden en zich houden aan een dieet van voedsel met een lage glycemische index. Oftewel: eet veel groenten, fruit en volkorenproducten, en laat zoet voedsel en fast food staan.
Zoals gezegd, het is nog niet onomstotelijk bewezen dat het aanpassen van wat je eet helpt je gezichtshuid te verbeteren. Alle studies op dit vlak bevatten wel wat zwakheden. Bijvoorbeeld dat ze zijn uitgevoerd met een kleine groep proefpersonen. Maar deze voorlopige uitkomsten zijn wel wetenschappelijk te verklaren. De glycemische index van voedsel slaat op wat het doet met je bloedsuikerspiegel, wat weer invloed heeft op je hormoonspiegel, waaronder de hoeveelheid androgene hormonen die je aanmaakt. En meer androgene hormonen betekent meer talgproductie en meer puistjes. Melk bevat van nature het groeihormoon IGF-1, wat ook de talgproductie en daarmee vorming van puistjes stimuleert.
Voor wie puistjes heeft en graag deze dieettips wil proberen, maar wel erg veel houdt van zuivelproducten: opvallend genoeg leken magere en halfvolle melk een sterkere invloed te hebben op de vorming van puistjes dan volle melk. Karnemelk, yoghurt en kaas zijn veilig om te eten: deze producten hadden in de tot nu toe uitgevoerde studies geen invloed op acne.
Bronnen:
- Overgenomen van wetenschap24.nl (21 februari 2013)
- Gebaseerd op Kathleen Woolfe e.a., Acne: the role of medical nutrition therapy, in: Journal of the academy of nutrition and dietetics, 20 february 2013.
